Ρεπορτάζ : Χρύσα Λιάγγου
(από την Καθημερινή)
Στα όρια της βιωσιμότητας βρίσκονται σχεδόν 2 στις 5 ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις, παρά την αύξηση των εξαγωγών (9,8% τον περασμένο Aύγουστο, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται τα πετρελαιοειδή) και...
της βιομηχανικής παραγωγής. Tην ίδια στιγμή, μία στιςεπτά εξαγωγικές επιχειρήσεις που ασκούσαν εξαγωγική δραστηριότητα το 2009 είτε έχει κλείσει είτε έχει σταματήσει την εξαγωγική της δραστηριότητα, ενώ ο ρυθμός ίδρυσης ή διεθνοποίησης νέων εταιρειών έχει περιοριστεί στο 1/3 του 2011. Μία στις επτά επιχειρήσεις που ασκούσαν εξαγωγική δραστηριότητα το 2009, σήμερα έχει κλείσει ή έχει σταματήσει τις εξαγωγές. Tα ανησυχητικά αυτά στοιχεία για τη βιωσιμότητα των εξαγωγικών επιχειρήσεων της χώρας, που προσφέρουν απασχόληση σε περίπου 200.000 άτομα, καταγράφονται σε δειγματοληπτική έρευνα του Πανελληνίου Συνδέσ! μου Eξαγωγέων και είναι αποτέλεσμα της τραγικής έλλειψης ρευστότητας. Tο 38,7% των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων, σύμφωνα με την έρευνα, εμφανίζει έντονα προβλήματα ρευστότητας, δυσκολίες πρόσβασης σε νέες γραμμές χρηματοδότησης και έχει προχωρήσει σε περικοπές δαπανών. Tο αντίστοιχο ποσοστό το 2011 βρισκόταν στο 25,2%, το 2010 στο 7,3% και το 2009 στο 10,65%. Θετικό, ωστόσο, χαρακτηρίζεται το γεγονός ότι υπήρξε παράλληλα ένας σημαντικός αριθμός νέων επιχειρήσεων που ιδρύθηκαν με σκοπό τις εξαγωγές ή απέκτησαν εξαγωγική δραστηριότητα την τελευταία τετραετία. Συγ�εκριμένα, για κάθε ένα «λουκέτο» άνοιξαν τρεις νέες εξωστρεφείς επιχειρήσεις. Tα προβλήματα ρευστότητας μεγεθύνονται και από το καθεστώς της μη επιστροφής του ΦΠA που έχει ατύπως επιβάλει η δημοσιονομική στενότητα. Mεγαλύτερα φαίνεται ότι είναι τα προβλήματα για τις μεγάλου μεγέθους εξαγωγικές επιχειρήσεις σε σχέση με τις μικρομεσαίες, καθώς εμφανίζουν και μεγαλύτερες λειτουργικές δαπάνες, αλλά και τους οφείλονται μεγαλύτερα ποσά επιστροφών ΦΠA. Aπό πλευράς κλάδων, μεγαλύτερες πιέσεις φαίνεται ότι δέχονται τα τρόφιμα, τα φάρμακα και οι μεταφορές.! Σύμφ! ωνα με την έρευνα του Πανελληνίου Συνδέσμου Eξαγωγέων, μεταξύ των μελών του, το 2009 που υπήρξε κατακόρυφη πτώση των εξαγωγών με το ξέσπασμα της παγκόσμιας κρίσης, προβλήματα ρευστότητας αντιμετώπιζε το 10,65% των εξαγωγικών επιχειρήσεων. Aποτέλεσμα αυτών των πιέσεων ήταν το 7,7% των επιχειρήσεων να προχωρήσει σε παύση της εξαγωγικής δραστηριότητας ή να κλείσει οριστικά. Mάλιστα, για κάθε επτά «λουκέτα», μόλις μία επιχείρηση στράφηκε για πρώτη φορά στη διεθνή αγορά. Tο 2010, έτος ανάκαμψης των εξαγωγών, περιορίστηκαν τα προβλήματα στην αγορά και μόλις 7,3% δήλωναν �τι αντιμετώπιζαν προβλήματα ρευστότητας, ενώ περιορίστηκε και ο αριθμός των «λουκέτων» στο 3,65% του συνόλου των ενεργών επιχειρήσεων. Αντίστοιχα, εκτινάχθηκε στο +11% ο ρυθμός αύξησης των νέων εξωστρεφών επιχειρήσεων και για κάθε μία επιχείρηση που έκλεινε ή σταματούσε την εξαγωγική δραστηριότητα, ξεκινούσαν εξαγωγές τρεις νέες επιχειρήσεις. Η κατάσταση άρχισε να επιδεινώνεται σημαντικά το 2011, οπότε μία στις τέσσερις (25,2%) εξαγωγικές επιχειρήσεις δήλωνε ότι αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα ρευστότητας και προχώρησε σε μεγάλες περικοπές λειτουργικ! ών κα! ι άλλων δαπανών. Ωστόσο, την ίδια χρονιά, ήταν εντυπωσιακή η αύξηση του ρυθμού δημιουργίας ή απόκτησης εξωστρεφούς προσανατολισμού από επιχειρήσεις, καθώς για κάθε μία επιχείρηση που σταματούσε τη δραστηριότητά της, εννέα νέες άνοιγαν ορίζοντες για τη διεθνή αγορά. Με ακόμα πιο μελανά χρώματα περιγράφεται η κατάσταση για την εφετινή χρονιά, όπου 38,7% (σχεδόν δύο στις πέντε επιχειρήσεις) δηλώνουν ότι βρίσκονται αντιμέτωπες με κρίση ρευστότητας και έχουν προχωρήσει σε σημαντικές περικοπές δαπανών. Αντίστοιχα, συνεχίστηκαν με σταθερούς ρυθμούς (2,9%) τα «λο�κέτα» εξωστρέφειας και περιορίστηκε σημαντικά ο ρυθμός ίδρυσης ή διεθνοποίησης νέων εταιρειών (στο 1/3 του 2011). Aνακοινώνοντας τα αποτελέσματα της έρευνας ο Σύνδεσμος Πανελληνίων Eξαγωγέων παραπέμπει σε παλαιότερη έρευνα, που έγινε σε συνεργασία με το υπουργείο Aνάπτυξης και Aνταγωνιστικότητας, η οποία έδειχνε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων που συμμετείχαν σε αυτήν αναγνώρισε ως ικανή συνθήκη βιωσιμότητας και επέκτασης των εξαγωγικών τους δραστηριοτήτων την πρόσβαση σε κεφάλαια κίνησης ύψους 500.000 έως 1 εκατ. ευρώ.