(από το Έθνος της Κυριακής)
Πιο κοντά από ποτέ στην πιο κρίσιμη επιλογή για το μέλλον της βρίσκεται η Ελλάδα, καθώς πλέον η συζήτηση για την έξοδο από το ευρώ σταμάτησε να αποτελεί ταμπού και ο σχηματισμός ισχυρής κυβέρνησης που θα...
μπορέσει να διαπρα�ματευτεί με τους δανειστές αποτελεί το βασικό «κλειδί», χωρίς όμως πια να μπορεί να αποκλεισθεί ο «ξαφνικός θάνατος» από τυχαίο περιστατικό. Επειτα από έναν πόλεμο δηλώσεων, δημοσιευμάτων και διαψεύσεων, διαμορφώνεται όλο και πιο ξεκάθαρα η λεπτή γραμμή στην οποία κινείται ήδη η χώρα με κατάληξη τις εκλογές της 17ης Ιουνίου που τελικά αποτελούν κρίσιμη στρατηγική καμπή για την πορεία της Ελλάδας. Τα μηνύματα είναι συνεχή και επίμονα και δεν αφορούν βεβαίως, όπως υπέθεταν αρχικά οι καχύποπτοι, κάποια επιχείρηση εκφοβισμού των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ, α! λλά � �ποτελούν πραγματικά σενάρια. Το πρώτο προβλέπει εκδίωξη της χώρας από την ΕΕ, ενώ στην περίπτωση που δεν υπάρξουν ανατροπές θα ενεργοποιηθεί το «Σχέδιο Β΄ - Πρωτοβουλία Ανάπτυξης» για την Ελλάδα. Ενα πρόγραμμα με χαλάρωση στους στόχους μείωσης του ελλείμματος και αρκετές δόσεις ανάπτυξης.
Η αποκάλυψη του επιτρόπου Καρλ ντε Χουχτ, την Παρασκευή, ότι η ίδια η ΕΚΤ σε συνεργασία με την Κομισιόν επεξεργάζονται «σενάρια έκτακτης ανάγκης για την περίπτωση που η Ελλάδα δεν τα καταφέρει» προκάλεσε αλυσιδωτές αναταράξεις όχι μόνο στις αγορές αλλά και στις ευ�ωπαϊκές πρωτεύουσες καθώς οι διαψεύσεις του εκπροσώπου της Κομισιόν λίγες ώρες αργότερα κάθε άλλο παρά διασκέδασαν την ανησυχία για την τύχη της Ελλάδας. Αλλά και η συνήθως «προσεκτική» Γερμανία άφησε επίσης την Παρασκευή ανοικτό το ενδεχόμενο της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ.
Η εκπρόσωπος του ομοσπονδιακού υπουργείου Οικονομικών Σίλκε Μπρουνς απέφυγε να διαψεύσει κατηγορηματικά την ερώτηση για το εάν «υπάρχουν μυστικές συσκέψεις για την προετοιμασία της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ». Η κ. Μπουνς αρκέσθηκε να απαντήσει ότι ο κ. Σόιμπλε ! «έχε ι δηλώσει ότι οι Γερμανοί πολίτες περιμένουν από την κυβέρνησή τους να είναι προετοιμασμένοι για όλες τις πιθανές καταστάσεις».
Νωρίτερα είχε υπάρξει καταιγισμός δηλώσεων Ευρωπαίων πολιτικών και οικονομικών παραγόντων που στην πλειονότητα δήλωναν την επιθυμία τους να παραμείνει η Ελλάδα στο ευρώ, επισημαίνοντας συγχρόνως ότι αυτό σε μεγάλο βαθμό εξαρτάται από την ίδια την Ελλάδα...
Και το μήνυμα ήταν ένα και μοναδικό: οι δεσμεύσεις της χώρας που αναλήφθησαν με τη δανειακή σύμβαση πρέπει να τηρηθούν.
Διαφορετικά έρχεται η στιγμή της ενεργοποί�σης των «κακών» και των «πολύ χειρότερων σεναρίων».
Η εκτίμηση ότι η παραμονή της χώρας στο ευρώ διασφαλίζεται επειδή η έξοδός της θα στοιχίσει δισεκατομμύρια ευρώ στους εταίρους δεν σημαίνει ότι οι εταίροι είναι διατεθειμένοι να διαθέσουν ακόμη περισσότερα δισεκατομμύρια, προκειμένου να κρατήσουν τη χώρα, έστω και φυτοζωώντας, στην Ευρωζώνη.
Τα άσχημα σενάρια δεν είναι άλλα από τη χρεοκοπία και την παραμονή εντός του ευρώ μέχρις ότου εξαναγκαστεί η ίδια η χώρα να ζητήσει την αποχώρησή της από την Ευρωζώνη, ή η άτακτη χρεοκοπία και η άμεση άνα! ρχη � �πιστροφή στο εθνικό νόμισμα.
Κορυφαίοι αναλυτές επισημαίνουν πάντως ότι δεν υπάρχει δυνατότητα συντεταγμένης εξόδου από το ευρώ.
Ο επικεφαλής οικονομολόγος της UniCredit Bank Ερικ Νίλσεν δήλωσε ότι δεν υπάρχει δυνατότητα να τυπωθούν και να μεταφερθούν μυστικά οι πολύ μεγάλες ποσότητες νέου νομίσματος και δεν υπάρχουν μηχανισμοί ώστε να υπάρξει άμεσος και αποτελεσματικός έλεγχος της λειτουργίας των τραπεζών αλλά και της φυγής κεφαλαίων στο εξωτερικό. Ο κ. Νίλσεν, πρώην στέλεχος του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας (υπεύθυνος για τη Ρωσία), προβλέπει ακ�μη ότι τα οφέλη από την επιστροφή στο εθνικό νόμισμα για χώρες του μεγέθους της Ελλάδας, θα είναι ιδιαίτερα βραχύβια, καθώς θα απορροφηθούν αμέσως από τον καλπάζοντα πληθωρισμό.
Ιδιαίτερα σημαντική όμως είναι η εκτίμηση του κορυφαίου για τραπεζικά θέματα καθηγητή του LSE Τσαρλς Γκούντχαρτ, ο οποίος θεωρεί ως πιο πιθανό σενάριο τη χρεοκοπία της Ελλάδας, λόγω διακοπής της χρηματοδότησης από την τρόικα και παραμονή στην Ευρωζώνη.
«Κλειδί» η ανακεφαλαίωση
Ο κ. Γκούντχαρτ θεωρεί ότι το κλειδί είναι η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και η ενίσχυση ! του � �ραπεζικού συστήματος. «Οσο οι τράπεζες λειτουργούν δεν υπάρχει πρόβλημα», επισημαίνει ο Βρετανός ειδικός προσθέτοντας ότι τα προβλήματα θα ξεκινήσουν όταν η τρόικα σταματήσει τη χρηματοδότηση καθώς οι Ελληνες δεν θα επιθυμούν άλλη λιτότητα.
«Για να προβλέψετε εάν η Ελλάδα θα παραμείνει στο ευρώ, στρέψτε το βλέμμα όχι στην κυβέρνηση και στη δυνατότητα κάλυψης των δαπανών της, αλλά στις τράπεζες», επισημαίνει ο κ. Γκούντχαρτ (στο CNBC). Σε αυτό ακριβώς το σημείο εντοπίζεται και η αγωνία για την ύπαρξη «τυχαίου περιστατικού» που θα τίναζε τα πάντα στον αέ�α, και αυτό μπορεί να αποτελεί συνδυασμό της συρρίκνωσης της ρευστότητας των τραπεζών, λόγω της μη ομαλής ανακεφαλαιοποίησής τους, του περιορισμού πρόσβασης στην ΕΚΤ, αλλά και λόγω της φυγής ιδιωτικών καταθέσεων. Ενα τέτοιο ενδεχόμενο θα τροφοδοτήσει αλυσιδωτές αντιδράσεις που συνήθως (με τη διεθνή εμπειρία) ανάβει τη σπίθα για την άτακτη χρεοκοπία.
Συγχρόνως, τα δημόσια οικονομικά, μετά μια τόσο μακρά περίοδο ρευστότητας έχουν καταρρεύσει και συνεπώς το επόμενο διάστημα η χρηματοδότηση από την τρόικα θα καθίσταται ζωτικής σημασίας για να διατ! ηρηθ ούν «ζωντανές» βασικές λειτουργίες όπως νοσοκομεία, σχολεία, υποδομές Κοινής Ωφέλειας και φυσικά να καταβάλλονται μισθοί και συντάξεις.
Η συγκρότηση μιας ισχυρής κυβέρνησης, η οποία θα θέσει στους εταίρους και δανειστές το αδιέξοδο της σημερινής πολιτικής και θα ζητήσει αλλαγές και χρονικές προσαρμογές, θα είναι μια θετική εξέλιξη και μάλιστα σε ένα σχετικά ευνοϊκό περιβάλλον που διαμορφώνεται στην Ευρώπη.
Το μείζον όμως σε αυτήν την απόλυτα ιδιόμορφη προεκλογική περίοδο είναι να υπάρχει σαφής ενημέρωση των πολιτών για το πού οδηγεί η επιλογή τ�υς. Και κυρίως η συνειδητοποίηση ότι δεν υπάρχει «εκ του ασφαλούς» επιλογή, ούτε φυσικά ισχύει ο ισχυρισμός ότι ακόμη κι αν καταγγελθεί το μνημόνιο ή παγώσει η εξυπηρέτηση του χρέους, η τρόικα θα συνεχίσει κανονικά τη χρηματοδότησή της προς την Ελλάδα, ώστε να μη βρεθεί στο τραγικό αδιέξοδο να πρέπει να καλύψει τις ανάγκες της με δικούς της πόρους, που, λόγω του πρωτογενούς ελλείμματος, θα οδηγήσει σε νέες δραματικές περικοπές.
Είναι ενδεικτικό του κλίματος πανικού που έχει διαμορφωθεί στη διεθνή κοινότητα η αποκάλυψη του Ρόιτερ πως η ένωση των με! γαλύ τερων φαρμακοβιομηχανιών δήλωσε ότι είναι σε επαφές με τις ευρωπαϊκές Αρχές και τον κ. Ράιχενμπαχ και διαμορφώνουν ειδικό σχέδιο έκτακτης ανάγκης προκειμένου να βρεθούν τρόποι συνέχισης της ροής φαρμάκων προς την Ελλάδα ακόμη και σε περίπτωση χρεοκοπίας και εξόδου από το ευρώ.
Ο γ. διευθυντής της «Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Φαρμακευτικών Βιομηχανιών» Ρίτσαρτν Μπέργκτρομ επιβεβαίωσε τις συνομιλίες για την αντιμετώπιση της κατάστασης στην Ελλάδα και την τροφοδοσία με φάρμακα έστω και για μια μικρή μεταβατική περίοδο που δεν θα είναι δυνατή η πληρωμή τ�υς.
