Ομολογω πως τον καιρο αυτο δυσκολα μπορω να κρυψω την οργη και τον θυμο μου. Εχοντας τη τυχη η την ατυχια να ειμαι παρων σε διεθνεις διασκεψεις ειτε στην βαλκανικη μας γειτονια ειτε στην μεσευρωπη.Τιρανα και παλι Τιρανα,Βιεννη,Πριστινα και παλι Πριστινα,Μπουντβα ( Μαυροβουνιο), Σοφια, Βαχαου ( Αυστρια).
Κατα κανονα δεν υπηρχε αλλος εκπροσωπος απο την Ελλαδα μεταξυ των ομιλητων. Ακριβεστερο ειναι να διευκρινισω οτι γενικως δεν υπηρχε επισημος εκπροσωπος απο την Αθηνα μεταξυ των ομιλητων. Ειτε γιατι δεν ειχαν προσκληθει,ειτε διοτι ειχαν μεν προσκληθει αλλα…
Οφειλω δε να προσθεσω οτι η μοναδικη ελληνικη παρουσια (με τον υπογραφοντα) στην υψηλου επιπεδου διασκεψη της Σοφιας ( 8-9 Ιουνιου) οφειλεται αποκλειστικα και μονο στο κυρος του ΕΛΙΑΜΕΠ και σε παρεμβαση του Γενικου του Διευθυντη Καθηγητη κ. Θανου Ντοκου.
Ευτυχως , σε ορισμενες περιπτωσεις ,ησαν παροντες οι πρεσβεις μας.
Ειναι θλιβερη η εικονα της σημερινης Ελλαδας ακομη και στα Βαλκανια.
Η διαπιστωση αυτη δεν αφορα στην θεση μας στο αλφα ηη στο βητα ζητημα. Αφορα στην γενικη εικονα της χωρας μας και στην θλιψη που προκαλει.Στη θλιψη που μου προκαλει.
Συμπασχω με τους διπλωματικους μας εκπροσωπους και τα στελεχη των Πρεσβειων μας βλεποντας το κλιμα μεσα στο οποιο εργαζονται. Κυριως ομως με τον τροπο με τον οποιο αντιμετωπιζουν την σημερινη Ελλαδα οι επισημες κυριως αρχες. Ακομη και στα Βαλκανια.Αρκει να αναφερω οτι ο Υπουργος Εξωτερικων χωρας της Ν.Α Ευρωπης αφησε Πρεσβη μας να περιμενει τεσσερεις μηνες στον προθαλαμο του γραφειου του πριν τον δεχθει.
Αφ' υψηλου,με περιφρονηση και συχνα με απαξιωση. Ακομη και στις χωρες με τις οποιες -οχι στο πολυ απομακρο παρελθον-ειχαμε διακηρυξει οτι οι "σχεσεις μας συνιστουν ευρωπαικο προτυπο συμπεριφορας και συνεργασιας στη Βαλκανικη".
Δεν ξεχνω βεβαια οτι η ηθικη σπανια υπηρξε η βαση χαραξης και ασκησης εξωτερικης πολιτικης.Κυριαρχο στοιχειο ειναι ηη μαλλον θα επρεπε να ειναι το συμφερον.Επισης, η προσηλωση σε συγκεκριμενες αρχες .
Ειναι αληθεια-και οσοι δεν τολμουν να το παραδεχθουν σφαλλουν- οτι η αλλαγη εποχης και εμβελειας της ελληνικης βαλκανικης πολιτικης που ξεκινησε επι Μιχαλη Παπακωνσταντινου και συνεχισθηκε μεχρι και το 2008 ελαχιστα εχει κοινα χαρακτηρηστικα με την σημερινη. Ειμαι ο τελευταιος που θα υποστηριξει οτι ολα οσα εγιναν μεσα σε μια δεκαπενταετια ησαν ορθα και αλανθαστα.
Ειχαμε παλινδρομησεις,κινησεις και πρωτοβουλιες χωρις αυριο,εντασεις και κρισεις χωρις σοβαρο για τα εθνικα μας συμφεροντα λογο. Σιγα-σιγα ομως αρχισαμε να κλεινουμε-προς αποφυγην παρερμηνειων να επιλυουμε- θεματα.
Ηδη απο το 1992 ,η Ελλαδα,με αιχμη του δορατος μια πρωτοποριακη και εξωστρεφη ομαδα επιχειρηματιων της Θεσσαλονικης και της Μακεδονιας γενικοτερα ,αρχισε να ειναι δυναμικα παρουσα στις αγορες της Βουλγαριας και της Ρουμανιας. Την περιοδο 1998-2005 οι ελληνικες επενδυσεις στην Βουλγαρια, πρωην Γιουγκοσλαβικη Δημοκρατια της Μακεδονιας, Ρουμανια, Αλβανια ,Σερβια αγγιξαν τα 15 δισεκατομμυρια Ευρω .
Επιπλεον ,η βαλκανικη αγορα εγινε μεσα σε μια τετραετια 1996-2000 βασικος προορισμος των ελληνικων εξαγωγων . Σε βαθμο που μετα την αγορα της Ευρωπαικης Ενωσης ,η Νοτιο-Ανατολικη Ευρωπη κατειχε την σημαντικοτερη θεση.
Η Ελλαδα ηταν σταθερα πρωτη επενδυτικη δυναμη στα Βαλκανια παρα το γεγονος οτι ορισμενες χωρες ,για δικους τους λογους εμφανιζαν διαφοροποιημενα στοιχεια. Η πρακτικη αυτη συνεχιζεται και σημερα.
Ταυτοχρονα ,δυστυχως , εκδηλωθηκαν στην Ελλαδα φαινομενα αλαζονικης συμπεριφορας ,κυριως απο πλευρας ορισμένων πολτικων και δημοσιογραφων- με την χρηση ιστορικα αδοκιμων ορων οπως " οικονομικη διεισδυση" "ενδοχωρα" κ.λ.π. Τοτε προκαλεσαν καχυποψια, φθονο . Σημερα θεριζουμε τους καρπους και προσμετρειται η ζημια στο ουτως ηη αλλως θολο τοπιο που προσδιοριζει σημερα την εικονα της χωρας μας. Ακομη και στα Βαλκανια.
Ναι ειναι αληθεια. Η Ελλαδα και η εξωστρεφεια της οικονομιας της ηταν η ατμομηχανη της οικονομιας των Βαλκανιων. Με την ταυτοχρονη δημιουργια χιλιαδων θεσεων εργασιας.
Σιγουρα δεν ηταν μονο η οικονομια.
Ηταν και η προσαρμογη της πολιτικης μας που δρομολογηθηκε απο τις αρχες του 1995.Θυμιζω μερικα απο τα παραδοσιακα μας συνθηματα -πολιτικες θεσεις :
- Ελλαδα μονη χωρα της Ε.Ε και του ΝΑΤΟ στην Βαλκανικη
-Ελλαδα αγωγος των χωρων της Βαλκανικης στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ.
Θυμαμαι με θλιψη και καποια νοσταλγια -δεν το κρυβω- οτι στα τεσσερα χρονια της θητειας μου στην Ουασιγκτων χρησιμοποιουσα κατα κορον την εκφραση " Ελλαδα η πετυχημενη ιστορια της ΕΕ στα Βαλκανια" η απλα " a success story named Greece".
Ακριβως πριν απο είκοσι μερες σε μια διεθνη διασκεψη στην Σοφια ακουσα ,για πρωτη ομολογω φορα ,ενα εκ των συνεδρων να χαρακτηριζει την Ελλαδα ως "failed state"( αποτυχημενο κρατος}.
Εκφραση που στη πρακτικη της διεθνους ορολογιας μας παραπεμπει στην
Σομαλια ηη σε αναλογου επιπεδου αναπτυξης,πολιτικης ωριμοτητας , κοινωνικης συνοχης και οικονομικης καχεξιας χωρες. Και ομως ελεχθη.Ουδεις απορησε η διαφωνησε. Σιγουρα δεν ηταν ουτε η πρωτη ουτε η τελευταια φορα.
Θελετε να ακουσετε και κομψοτερους χαρακτηρισμους προερχομενους απο την συλλογη των προσφατων ημερολογιακων μου σημειωσεων;
-¨Η αποτυχια της Ελλαδας δεν πρεπει να ταυτισθει ( με) και να συμπαρασυρει τα Βαλκανια"
-"Γενικα ,με την εξαιρεση της Ελλαδας ,ολες οι χωρες της περιοχης βρισκονται στον σωστο δρομο"
-"Πως ειναι δυνατον η ΕΕ να ειναι αυστηροτερη με τις υποψηφιες για ενταξη χωρες απ' οτι με ενα κρατος-μελος;'
Για καποιον,οπως ο υπογραφων, που παρα τα οποια λαθη του , ατελειες του και οτι αλλο επιθυμειτε να του καταλογισετε εργασθηκε παρα ταυτα με συνεπεια και παθος στην πρωτη γραμμη της βαλκανικης πολιτικης σχεδον για μια εικοσαετια , η προσγειωση στην σημερινη δραματικη και απαξιωτικη εικονα της Ελλαδας ειναι κολαφος.
Αμφιβαλλω πολυ εαν οι πολιτικοι μας ταγοι εχουν πραγματι αντιληφθει ποσο χαμηλα ειναι σημερα το κυρος και η αξιοπιστια της χωρας μας. Ακομη και στα ματια των βαλκανιων γειτονων μας.
Εαν το ειχαν αντιληφθει , θε επρεπε τοσο πριν οσο και μετα τις εκλογες να αρχιζουν και να τελειωνουν τις δημοσιες παρεμβασεις τους με ενα συγγνωμη . Μια δημοσια απολογια.
Για να ειμαι δε δικαιος οφειλω να ξεκαθαρισω οτι τα πλεον αιχμηρα,σκληρα και προσβλητικα σχολια που ακουσα προσφατα δεν προερχονται απο τις χωρες με τις οποιες εχουμε ανοικτα ζητηματα.Ισως, λογω των δικων τους ενδημικων ατελειων και πολιτικων δυσλειτουργιων.
Προερχονται κυριως απο πολιτικους ,δημοσιογραφους και ερευνητικα κεντρα χωρων που εχουν τυχει της πληρους ,πολιτικης και ανιδιοτελουςστηριξης της Ελλαδας στην πορεια τους απο την φτωχια και την απαξιωση προς την Ενωμενη Ευρωπη.
Με σημερινα δεδομενα ,οι επιπτωσεις δεν ειναι μονο συναισθηματικες και βαθια ανθρωπινες. Ειναι κυριως πολιτικες και γεωπολιτικες.Στον περιγυρο της Ευρωπης γινονται βαθιες ,πιθανον ιστορικες αλλαγες.
Ειμαστε παροντες; Με εξαιρεση την ορθη μας εμπλοκη στην κριση της Λιβυης ,δυσκολα θα μπορουσε καποιος να επιχειρηματολογησει οτι η Ελλαδα εχει ηη διεκδικει καποιο ρολο στις εξελιξεις στην ευρυτερη περιοχη της Εγγυς Ανατολης και της Μεσογειου;Διοτι σημερα αυτο ειναι το διακυβευμα . Στην μακροπολιτικη ,η περιοχη μας σημερα δεν κρινεται πια αυτοτελως μεσα δηλαδη στα γεωγραφικα της ορια αλλα σε σχεση κυριως με τις εξελιξεις στην Μ.Ανατολη.Αναλογως του μεγενθυτικου φακου που χρησιμοποιειται ειμαστε η κατ'εξοχην περιοχη -προγεφυρωμα nbsp;η περιοχη-αναδιπλωσης. Στην αναλυση αυτη ειμαστε αποντες.
Κατι ακομη πριν κλεισω το σημερινο σημειωμα που γραφεται την επομενη των εκλογων της 17ης Ιουνιου.
Θελω να ελπιζω οτι η κυβερνηση που θα σχηματισθει θα αναθεωρησει την εσφαλμενη επιλογη της "Ατζεντας 2014" ως θεματικης ναυαρχιδας για τη Ελληνικη Προεδρια της Ευρωπαικης Ενωσης. Η επιτυχια της Θεσσαλονικης 2003 δεν προκειται να επαναληφθει.Οι συγκρισεις ειναι αναποφευκτες . Δεν χρειαζεται να δινουμε λαβη για λοιδωριες. Υπαρχουν αλλωστε αρκετες προς τουτο αφορμες.
Αλλη ηταν η ΕΕ το 2003. Κυριως ομως ειχαμε τοτε μια αλλη Ελλαδα. Με
πλασματικες ισως δυνατοτητες. Παντως ναι ηταν μια αλλη Ελλαδα.
Σημερα εχουμε επιλεξει να απουσιαζουμε απο τις διεργασιες στην Βαλκανικη. Συρομενοι και παλι απο την Σερβια ,απουσιαζουμε απο το Κοσοβο . Οπως και σε ο,τι αφορα στην Βοσνια και Ερζεγοβινη.
Μας το υπενθυμισαν δυο φορες προσφατα. Οι υποψηφιοι της Ελλαδας αποκλειστηκαν το 2009 και το 2011 απο υψηλη θεση της ΕΕ στο Σαραγεβο.
Ουδεις αναμενει απο την σημερινη Ελλαδα να πρωτοστατησει προκειμενου να μην ξεχασθουν απο την Ευρωπη τα Δυτικα Βαλκανια.Αντιθετως ,το μηνυμα που οι γειτονες μας προσπαθουν να περασουν ειναι οτι "δεν ειμαστε ολοι σαν την Ελλαδα"…
Λιγο ενδοσκοπηση και αυτογνωσια δεν βλαπτει.-
Το άρθρο του κ. Μαλλιά δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "¨Αμυνα και Διπλωματία"
