Παρασκευή 10 Αυγούστου 2012

Η κρουαζιέρα... ρυμουλκό της ελληνικής οικονομίας


Πολλαπλά οφέλη μπορεί να αποφέρει ο κλάδος της κρουαζιέρας για την Ελλάδα, αφού μαζί με την Ιταλία και την Ισπανία αποτελούν το τρίγωνο της ευρωπαϊκής αγοράς που δέχονται παγκοσμίως τις περισσότερες επισκέψεις τουριστών που κάνουν διακοπές εν πλω. 

Το πρόσθετο ετήσιο όφελος για την ελληνική οικονομία από τον κλάδο της κρουαζιέρας μπορεί να αυξηθεί από τα 300 εκατ. ευρώ στο 1,3 δισ. ευρώ την επόμενη πενταετία, ενώ υπάρχει προοπτική για τη δημιουργία 10.000 έως 30.000 νέων θέσεων εργασίας.

Αν τα 2/3 των επιβατών που επισκέπτονται την Ελλάδα ξεκινούσαν από ελληνικά λιμάνια (home porting), ακόμα και με σταθερή διεθνή ζήτηση, τα συνολικά ετήσια έσοδα θα μπορούσαν να ξεπεράσουν τα 1,2 δισ. ευρώ το 2016 από 0,6 δισ. το 2011. Στην περίπτωση που θα έχουμε παράλληλα αύξηση της διεθνούς ζήτησης (30 εκατ. το 2016) και του home porting σε ελληνικά λιμάνια (τα 2/3 των επιβατών που επισκέπτονται την Ελλάδα να ξεκινούν από ελληνικό λιμάνι), τα συνολικά ετήσια έσοδα θα μπορούσαν να εκτιναχθούν κοντά στα 2 δις. ευρώ το 2016.

Τα παραπάνω αναφέρονται μεταξύ άλλων σε μελέτη της Εθνικής Τράπεζας για την κρουαζιέρα, που διεξήγαγε στο πλαίσιο των περιοδικών εκδόσεων για κλάδους της ελληνικής οικονομίας η Διεύθυνση Στρατηγικής και Οικονομικής Ανάλυσης της Τράπεζας, και συγκεκριμένα οι αναλύτριες Φραγκίσκα Βουμβάκη, Μαρία Σάββα και Αθανασία Κουτούζου.

Στην έκθεση αναφέρεται ότι η κρουαζιέρα στην Ελλάδα μπορεί να ευνοηθεί τα επόμενα χρόνια από την αύξηση της διεθνούς ζήτησης, η οποία, σύμφωνα με εκτιμήσεις, αναμένεται να ξεπεράσει τα 30 εκατ. επιβάτες το 2016 (από 20 εκατ. το 2011). Τα άμεσα έσοδα του ευρωπαϊκού κλάδου της κρουαζιέρας έφθασαν το 2011 τα 15 δισ. ευρώ έναντι 8,5 δισ. το 2005, με την Ιταλία να συγκεντρώνει το 30% των συγκεκριμένων εσόδων, την Ισπανία το 9% και μόλις 4% στην Ελλάδα (που αναλογεί σε 600 εκατ. ευρώ και μόλις στο 5,2% της συνολικής τουριστικής δαπάνης). 

Έτσι, παρά την ελκυστικότητά της χώρας μας ως προορισμού κρουαζιέρας (απορροφά το 17% των επισκέψεων σε ευρωπαϊκά λιμάνια), το όφελος της ελληνικής οικονομίας από το συγκεκριμένο κλάδο είναι σχετικά χαμηλό αναφέρεται στην έκθεση. Βασική αιτία είναι η χαμηλή χρήση των ελληνικών λιμανιών ως βάσεων εκκίνησης κρουαζιέρας. Συγκεκριμένα, μόλις το 16% των επιβατών κρουαζιέρας που επισκέφθηκαν την Ελλάδα ξεκίνησαν από ελληνικό λιμάνι το 2011 (ενώ το αντίστοιχο ποσοστό εκτιμάται κοντά στα ¾ στην Ιταλία και στην Ισπανία). 

Η χαμηλή ανταγωνιστικότητα των ελληνικών λιμανιών αντανακλά διαρθρωτικά εμπόδια: Τις θεσμικές δυσχέρειες όσον αφορά την πραγματοποίηση συμβάσεων παραχώρησης, την απουσία συστήματος κράτησης θέσεων πρόσδεσης κρουαζιερόπλοιων και τις σημαντικές ελλείψεις σε όρους υποδομών (κυρίως θέσεων πρόσδεσης μεγάλων κρουαζιερόπλοιων και σταθμών εξυπηρέτησης επιβατών).

Συμπερασματικά προκύπτει ότι τα ελληνικά λιμάνια αποτελούν κυρίως λιμάνια διέλευσης (ports-of-call) και όχι λιμάνια εκκίνησης (home ports) και συνεπώς οι δαπάνες των επιβατών αλλά και των εταιρειών κρουαζιέρας που πραγματοποιούνται στη χώρα μας είναι χαμηλές.
 real