Μεγάλο αγκάθι στης ρωσο-αμερικανικές σχέσεις θα συνεχίσει να είναι η εγκατάσταση στην Ευρώπη του αμερικανικού δικτύου "αντιπυραυλικής άμυνας", ανεξαρτήτως του αποτελέσματος των αμερικανικών προεδρικών εκλογών. Ολα δείχνουν ότι Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικανοί κινούνται στο ίδιο μήκος κύματος σε αυτό το θέμα.
«Ακόμη και αν ο Ρόμνεϊ δεν νικήσει σε αυτές τις εκλογές, μετά από τέσσερα χρόνια είναι πιθανό κάποιος άνθρωπος με ανάλογες απόψεις να έρθει στην εξουσία, και από την πλευρά μας το σημαντικότερο είναι να λάβουμε υπόψη αυτή την πιθανότητα για τα θέματα που αφορούν τον τομέα της ασφάλειας», δήλωσε ο κ. Πούτιν μετά τη συνάντησή του με τον πρόεδρο της Σερβίας Τόμισλαβ Νίκολιτς.
Ο Β. Πούτιν σε τηλεοπτική του συνέντευξη την προηγούμενη εβδομάδα είχε δηλώσει ότι είναι έτοιμος να συνεργαστεί με όποιον πρόεδρο και αν εκλέξουν οι αμερικανοί ψηφοφόροι. Ενώ στο Σότσι, όπου συναντήθηκε με τον Σέρβο πρόεδρο, απλώς αναφέρθηκε εκτενέστερα στις ρωσοαμερικανικές σχέσεις που αφορούν στην αντιπυραυλική άμυνα.
Η αντιπυραυλική άμυνα είναι αναμφίβολα ένα πολύ σημαντικό σημείο τριβής μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας στον τομέα της ασφάλειας. Οι προσεγγίσεις Μόσχας και Ουάσιγκτον στον ζήτημα αυτό είναι εκ διαμέτρου αντίθετες. Η Ρωσία είναι ανήσυχη όσον αφορά τα σχέδια εγκατάστασης συστημάτων αντιπυραυλικής άμυνας. Οι ΗΠΑ θεωρούν ότι δεν υπάρχουν λόγοι ανησυχίας, ωστόσο, δεν παρέχουν καμία εγγύηση ότι η αντιπυραυλική άμυνα δεν στρέφεται κατά της Ρωσίας και των Ενόπλων Δυνάμεών της.
Ο κ. Πούτιν ανέφερε με κάποιο σαρκασμό ότι ο Ρόμνεϊ με τις δηλώσεις του επιβεβαίωσε για άλλη μια φορά την ορθότητα των θέσεων της Ρωσίας στο πρόβλημα της αντιπυραυλικής άμυνας. Σημείωσε δε, ότι όχι μόνο η Ρωσία, αλλά και η διεθνής κοινότητα, καθώς και οι Ευρωπαίοι εταίροι της Ρωσίας πείστηκαν για το γεγονός αυτό.
Πολλοί αναλυτές πάντως, αμφισβητούν την αποτελεσματικότητα της αντιπυραυλικής άμυνας. Ωστόσο, όπως διευκρίνισε ο υποδιευθυντής του Ινστιτούτου ΗΠΑ και Καναδά της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών, Πάβελ Ζολοταριόφ, αντίθετα με την εποχή του «Ψυχρού πολέμου», σήμερα δεν πρέπει το θέμα αυτό να αντιμετωπίζεται με γνώμονα μια θεωρητική σύγκρουση ανάμεσα σε ΕΣΣΔ και ΗΠΑ, που θα μπορούσε να εξελιχθεί σε μια ανταλλαγή μαζικών πυρηνικών πληγμάτων. «Ακόμη κι αν υποθέσουμε ότι γίνεται μια πυρηνική σύγκρουση -αναφέρει- αυτή μπορεί να περιοριστεί σε μεμονωμένα πλήγμα�α και όχι απαραίτητα σε μαζικά. Προκειμένου να αποκλειστεί η πιθανότητα ότι θα εξαπολυθούν μεμονωμένα πυρηνικά πλήγματα, τα οποία θα μένουν ατιμώρητα, πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη τις μελλοντικές δυνατότητες του συστήματος αντιπυραυλικής άμυνας. Οι ανησυχίες της Ρωσίας στο θέμα αυτό είναι απόλυτα δικαιολογημένες».
Δίπλα στα ρωσικά σύνορα
Οι συνομιλίες μεταξύ Ρωσίας και Αμερικής για την αντιπυραυλική άμυνα διεξάγονται παράλληλα με την εγκατάσταση αμερικανικών αντιπυραυλικών συστημάτων και ραντάρ στην Ευρώπη, γεγονός που σημαίνει ότι η απειλή αποκτά συγκεκριμένη μορφή. Η εγκατάσταση αντιπυραυλικών συστημάτων πραγματοποιείται κοντά στα ρωσικά σύνορα, τόνισε ο σύμβουλος του Κέντρου πολιτικών αναλύσεων της Ρωσίας, αντιστράτηγος εν αποστρατεία Εβγκένι Μπουζίνσκι: «Πρόκειται για την περιοχή της Βαλτικής, και πιθανόν της Βόρειας Θάλασσας, καθώς για την εγκατάσταση τμημάτων της αντιπυρα�λικής άμυνας στην Πολωνία. Η απειλή είναι υπαρκτή, διότι τα συστήματα αυτά διαθέτουν τις τεχνικές δυνατότητες αναχαίτισης των βαλλιστικών πυραύλων μας».
Οι ανησυχίες της Μόσχας δεν λαμβάνονται υπόψη, ούτε από τους Δημοκρατικούς, ούτε από τους Ρεπουμπλικάνους. Και αυτό επειδή την ιδέα δημιουργίας μιας εκτεταμένης αντιπυραυλικής άμυνας αναβίωσε τη δεκαετία του '90 ο συνάδελφος του Ομπάμα στο Δημοκρατικό κόμμα και πρόεδρος των ΗΠΑ το διάστημα εκείνο, Μπιλ Κλίντον. Ακολούθως, τα σχέδια για την αντιπυραυλική άμυνα έλαβαν ισχυρή ώθηση από τον επόμενο πρόεδρο, τον ρεπουμπλικάνο Τζορτζ Μπους το νεότερο. Ο Ομπάμα, απλώς τα τροποποίησε.
«Η αντιπυραυλική άμυνα παραμένει προτεραιότητα για τον πρόεδρο, όπως ήταν και από την εποχή της διακυβέρνησης του Τζορτζ Μπους του νεότερου», δήλωσε τη Δευτέρα ο δεύτερος αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ σε θέματα ελέγχου και τήρησης συμφωνιών, Φρανκ Ρόουζ. Επί της ουσίας, η αμερικανική αντιπυραυλική άμυνα αποτελεί καρπό διακομματικής συμφωνίας της αμερικανικής πολιτικής ελίτ. Επομένως, η πολιτική του Κρεμλίνου στο θέμα αυτό δεν εξαρτάται από την κομματική προέλευση των αμερικανών προέδρων. Υπό αυτή την έννοια, η δήλωση του προέδρου της Ρωσίαςστο Σότσι δεν απευθυνόταν τόσο στον Μιτ Ρόμνει, αλλά κυρίως στον Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος έχει περισσότερες πιθανότητες να αναδειχθεί πρόεδρος των ΗΠΑ για δεύτερη φορά. Ό,τι και αν συμβεί τελικά, οι διαπραγματεύσεις δεν αναμένονται εύκολες.
Στην επόμενη προεδρική θητεία στις ΗΠΑ, η οποία εκπνέει το 2016, είναι προγραμματισμένο ήδη το τρίτο στάδιο εγκατάστασης της αντιπυραυλικής άμυνας στην Ευρώπη. Πιθανόν, θα είναι και το διάστημα στο οποίο θα χρειαστεί να ληφθούν σημαντικές αποφάσεις που θα αφορούν τον τομέα της ασφάλειας.
Όπως ανέφεραν τα ρωσικά ΜΜΕ, επικαλούμενα τον σύμβουλο του επικεφαλής των Στρατηγικών πυραυλικών δυνάμεων, Βίκτορ Έσιν, στη Ρωσία ξεκίνησαν οι εργασίες για την κατασκευή ενός νέου πυραύλου υγρών καυσίμων ως απάντηση στην ανάπτυξη του ευρωπαϊκού συστήματος αντιπυραυλικής άμυνας από πλευράς των ΗΠΑ. Όπως ανέφερε, η απόφαση για τη δημιουργία του διηπειρωτικού πυραύλου ελήφθη το 2010. Ο Έσιν δήλωσε σίγουρος ότι αυτό δεν αποτελεί ένα σημάδι επιστροφής στον «Ψυχρό πόλεμο», ωστόσο δεν αποκλείει ότι η κατάσταση που διαμορφώνεται μπορεί να οδηγήσει σε «κάποιου �ίδους κούρσα εξοπλισμών».
