«Ο κόσμος είναι πλημμυρισμένος από την οργή των ανόητων», έλεγε ο Μπερνανός, πράγμα χρήσιμο σε καιρούς όπου θάλλει η επαναστατικότητα, η αδικία, η αγανάκτηση, αυτή, τέλος πάντων, η αίσθηση όπου σε πνίγει (ενίοτε και κυριολεκτικώς) το δίκιο.
Και είναι χρήσιμη αυτή η οργή γιατί ως είθισται τις περισσότερες φορές παίρνει διαζύγιο από την κοινή λογική ή για να είμαστε πιο
δίκαιοι, αρνείται, μέσα στην τόση αδρεναλίνη του θυμικού της, να.....
ρίξει τον προβολέα στα χονδροειδώς προφανή και τα χώνει μέσα σ' ένα γενικό λάκκο απαξίωσης.
Άρθρα, αναλύσεις, σχεδιαγράμματα και δοκίμια σωρός για την οικονομική κρίση από το 2008 κι εντεύθεν· κόντρες μεταξύ κεϋνσιανών και μαρξιστών οικονομολόγων· ευρωπαϊκές πολιτικές συγκράτησης απέναντι σε αμερικανικές ενέσεις ενίσχυσης· και πάνω απ' όλα αριθμοί, συμφωνίες, μνημόνια, συμβάσεις, πρωτόκολλα και κρίσιμες συσκέψεις κορυφής.
Κάπου εκεί ανάμεσα, μερικές φωνές ενοχικής συνείδησης διαλαλούν πως οι άνθρωποι δεν είναι αριθμοί, μόνο και μόνο για να χαϊδέψουν ένα αυτονόητο αίσθημα, σαν αυτούς που γράφουν στα κοινωνικά μέσα δικτύωσης «ήρθε πάλι το καλοκαιράκι» και «τι μελαγχολικές οι μέρες του Σεπτέμβρη». Και στο τέλος στόχοι.
Στόχοι είπατε; Αλήθεια ποιοι είναι οι στόχοι αν κάποιος μας πείσει ότι αυτό το τούνελ έχει όντως κάποια έξοδο κι επιπροσθέτως μας βεβαιώσει ότι κανείς δεν έχει φράξει την είσοδο (ή δεν έχει φραχτεί από τα αδρανή μας υλικά); Ο ένας στόχος, ο διακηρυγμένος από δανειστές, εταίρους και κυβέρνηση, είναι να καταφέρουμε να κάνουμε βιώσιμο το χρέος, να καταναλώνουμε όσα παράγουμε μόνο και να εξορθολογήσουμε, να μεταρρυθμίσουμε, ν' αλλάξουμε ένα κράτος που δεν ξέρει από τέτοια, έτσι πελατειακά εξαρχής που έχει δημιουργηθεί.
Ο άλλος στόχος, ανομολόγητος αυτός, είναι να σταθεί στα πόδια του ένα χρηματοπιστωτικό σύστημα – φούσκα που με δευτερογενείς αγορές, ασφάλιστρα κινδύνου κι εξαγορές χρεών τζογάρει πολλές φορές παραπάνω απ' ό,τι πραγματικά υπάρχει.
Και υπάρχει κι ένας τρίτος στόχος, κάπως αδιαμόρφωτος αυτός, που έχει ως συστατικά του στοιχεία τη διαμόρφωση ενός νέου οικονομικού περιβάλλοντος – το τι, πώς και προς τα πού είναι στο βλέποντας και κάνοντας προς στιγμήν.
Παρατηρείτε κάτι σ' αυτούς τους στόχους; Προφανώς και δεν είναι στόχοι μιας ριζικής αναγέννησης, σύμφωνοι, αλλά μήπως δεν είναι ολοφάνερο πως μοιάζουν με ρόγχους και επιθανάτιες αγωνίες ενός κόσμου κι ενός συστήματος που φεύγει; Όχι, για να σας προλάβουμε, κανείς δεν έχει ιδέα για το τι μπορεί να έρθει κι ακριβώς αυτό είναι και το επιχείρημα της αντίστασης του παλιού κόσμου.
Προτάσεις για το μέλλον έχετε; Όχι; Τότε αυτό το κενοτάφιο του σήμερα είναι το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε.
Και μετά αρχίζει το ευρώ ή δραχμή, πολιτισμός ή βαρβαρότητα, Παναθηναϊκός ή Ολυμπιακός, κιθαρίστας ή ντράμερ. Μ' ένα διαζευκτικό όλος μας ο βίος…
Κι όμως, τα όπλα βρίσκονται πεσμένα στα πόδια μας και κανείς δεν κάνει τον κόπο να τα σηκώσει – ο φόβος της ελευθερίας; Κανείς δε λέει να γκρεμιστεί το χρηματοπιστωτικό σύστημα, αλλά γιατί να μην απαιτηθεί κάτι σαν διαφάνεια; Η BlackRock εδώ και τόσο καιρό αξιολόγησε τις ελληνικές τράπεζες.
Είδε κανείς να δημοσιεύεται κάποιο από τα πορίσματά της: Δόθηκαν τεράστια ποσά για ενίσχυση και ανακεφαλαιοποίηση κι εγκρίνονται όλο και περισσότερα.
Είδε κανείς μια έκθεση με αναλυτικές καταστάσεις των αιτιών των ελλειμμάτων, την κατεύθυνση των ποσών και τις στρατηγικές ανάπτυξης; Γίνονται εξαγορές, συγχωνεύσεις και συμφωνίες. Είδε κανείς τους αναλυτικούς όρους και τα ακριβή χαρτοφυλάκια;
Ένα ολόκληρο ελληνικό τραπεζικό σύστημα (που μπορεί να ρίξει στο καναβάτσο με τις δυσμορφίες του μια χώρα, όπως έγινε με την Κύπρο) σουλατσάρει στις πολιτικές λεωφόρους άκαμπτο, χαώδες κι ερμητικά κλειστό.
Τόσο κλειστό που χρειάζεται να έρθει ένας ρεπόρτερ του Ρόιτερς για να επισημάνει τα σκοτεινά σημεία μια τράπεζας (Πειραιώς) και μιας οικογένειας (Σάλλας), την ώρα που τα ελληνικά ΜΜΕ και οι λεβέντες ιδιοκτήτες της ενημέρωσης που έχουν πέσει σαν ακρίδες στο σώμα της κάποτε δημοσιογραφίας να σφυρίζουν κλέφτικα.
Δαγκώνεις χέρι που σε ταΐζει;
Για να επιστρέψουμε στη φράση της αρχής: καλό θα είναι να μετατρέψουμε την οργή των ανόητων σε απαίτηση γνώσης. Γιατί καμιά φορά μια σωστά απευθυντέα ερώτηση έχει μεγαλύτερη ισχύ από το «να καεί το μπουρδέλο η Βουλή»…
Τάσος Ρέτζιος
RAMNOUSIA