του Αναστάσιου-Ιωάννη Κανελλόπουλου*
Το καλοκαίρι πολύς κόσμος ασχολείται με αθλητικές δραστηριότητες, χόμπι και σπορ που έχουν σχέση με τη θάλασσα και τις πισίνες.Όσοι φορούν φακούς επαφής συχνά προβληματίζονται, για τους κινδύνους που ενδεχομένως υπάρχουν, όταν κολυμπούν φορώντας τους. Στη θάλασσα, όταν το κολύμπι γίνεται σε καθαρά
νερά, δεν υπάρχει πρόβλημα. Εκεί που χρειάζεται περισσότερη προσοχή, είναι στις πισίνες, όπου υπάρχει κίνδυνος εκκόλαψης μικροοργανισμών, οι οποίοι μπορούν να μεταφερθούν στους φακούς επαφής και στον κερατοειδή, προκαλώντας -σε κάποιες περιπτώσεις- ακόμα και σοβαρές λοιμώξεις.
Οι φακοί επαφής μπορούν να φορεθούν με ασφάλεια στη θάλασσα . Μόνη εξαίρεση αποτελεί η πιθανότητα να χα�εί ο φακός αν ανοίξουν τα μάτια μέσα στο νερό.
Αν η μυωπία, η υπερμετρωπία ή ο αστιγματισμός που έχει ένα άτομο είναι πολύ αυξημένα, μπορεί να βρεθεί στη δύσκολη θέση να μην έχει αρκετά καλή όραση για να συνεχίσει τη δραστηριότητά του ή για να μπορέσει να ξαναεπιστρέψει στο ζητούμενο σημείο στην παραλία.
Το νερό της θάλασσας γενικά δεν έχει σημαντικό αριθμό μικροβιακών σωματιδίων και δεν δημιουργεί κίνδυνο για μολύνσεις, εκτός εάν έχει καθοριστεί κάποια συγκεκριμένη παραλία ή πλαζ ως μη κατάλληλη για κολύμβηση.
Προσοχή στις πισίνες
Δεν �! �σχύ� �ι όμως το ίδιο για πισίνες ή για λίμνες. Καθώς αυτά τα νερά είναι πιο στάσιμα, υπάρχει κίνδυνος εκκόλαψης μικροοργανισμών, οι οποίοι μπορούν να μεταφερθούν στους φακούς επαφής και ανάλογα στον κερατοειδή, προκαλώντας πιθανόν κάποιες σοβαρές λοιμώξεις.
Η πιο σοβαρή λοίμωξη από πισίνες, λίμνες και γενικά στάσιμα νερά είναι αυτή της ακανθαμοιβάδας. Η ακανθαμοιβάδα δεν είναι μικρόβιο, αλλά πρωτόζωο, ένας μικρός δηλαδή οργανισμός, ο οποίος ζει σε στάσιμα νερά και μπορεί να επιμολύνει τους φακούς επαφής και τον κερατοειδή αν χρήστες φακών επαφής κολυμπού� στα νερά της πισίνας και ανοίγουν τα μάτια φορώντας τους φακούς τους.
Βέβαια η γνώση και αντιμετώπιση της ακανθαμοιβάδας τα τελευταία 10 χρόνια έχει προωθήσει πολύ καλύτερης αποτελεσματικότητας χημικά για τον καθαρισμό του νερού της πισίνας και ο κίνδυνος έχει μειωθεί σημαντικά. Παρά ταύτα, δεν συνιστάται η χρήση φακών επαφής στο κολύμπι στην πισίνα ή σε λίμνες, όπως επίσης δεν συνιστάται η πλύση των φακών επαφής με νερό της βρύσης, για τον προαναφερθέντα κίνδυνο.
Αφυδάτωση
Οι χρήστες των φακών επαφής πρέπει να έχουν υπόψη τους ότι επειδή �! �ο θα λασσινό νερό έχει περισσότερο αλάτι από την επιφάνεια των δακρύων, αφυδατώνει τους φακούς επαφής και τους κάνει να αγκαλιάζουν πιο σφιχτά τον κερατοειδή.
Αν αφαιρεθούν οι φακοί επαφής αμέσως μόλις βγείτε από τη θάλασσα μπορεί να προκληθεί κάποιο επιθηλιακό έλλειμμα στον κερατοειδή, κάποια δηλαδή «γρατζουνιά».
Άρα βγαίνοντας από τη θάλασσα πρέπει να μείνετε με τους φακούς επαφής τουλάχιστον για 10-15 λεπτά, έτσι ώστε να επανέλθει η οσμωτική ισορροπία των φακών και των δακρύων.
Γενικά σε χώρες, όπως η Ελλάδα, με άφθονη ηλιοφάνεια, εκτός από τη σωστ� χρήση των φακών επαφής, τα μάτια μας χρειάζονται συνεχή προστασία, ειδικά τις ώρες του έντονου ήλιου.
Αυτό γίνεται μόνο με καλής ποιότητας γυαλιά ηλίου που απορροφούν αυτές τις ακτινοβολίες και δεν επιτρέπουν να έρθουν σε επαφή με το μάτι μας και ειδικά με τον αμφιβληστροειδή μας.
Πρέπει δηλαδή να συμβουλευτούμε τον οπτικό μας για τη χρήση σωστών απορροφητικών γυαλιών όσο το δυνατόν περισσότερο κατά τις ώρες της ισχυρής ηλιοφάνειας, τόσο την άνοιξη όσο και το καλοκαίρι.
Για άτομα που δεν μπορούν να φορέσουν φακούς επαφής για λόγους αλλεργ! ίας � � για λόγους δυσανεξίας αυτών και δεν τους βολεύουν τα γυαλιά τους, υπάρχει πάντα η λύση της διόρθωσης μυωπίας, της υπερμετρωπίας και του αστιγματισμού με laser, μια μέθοδο αρκετά ασφαλή, που γίνεται εδώ και πολλά χρόνια στη χώρα μας με επιτυχία.
*Αναστάσιος - Ιωάννης Κανελλόπουλος, Χειρουργός- οφθαλμίατρος, αναπληρωτής καθηγητής Οφθαλμολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης
