Τέτοιου είδους πράγματα κρίνονται αναγκαστικά εντός ενός πλαισίου που πρέπει να περιλαμβάνει όχι μόνο την απόδοση του Τάδε ή του Δείνα σε σχέση μ' αυτές τις αποδοχές, αλλά και το επιχειρησιακό σχέδιο που κλήθηκε να υλοποιήσει.
Αντιλαμβάνεστε βεβαίως τι λέω: 16.000 ευρώ το μήνα είναι ένα ποσό που στις μέρες μας ακούγεται προκλητικό έτσι κι αλλιώς. Όταν αφορά, π.χ., έναν εμπορικό διευθυντή, όμως, το πράγμα δεν μπορεί να κριθεί έτσι απλοϊκά. Διότι, αν τα έσοδα που παρήγαγε η δουλειά του ήταν, π.χ. 160.000 ευρώ το μήνα και τόσα του είχαν οριστεί ως μίνιμουμ, αρχίζει και πάει κι έρχεται το πράγμα. Αν του είχαν ζητηθεί 320.000 και έφερε 160.000, υπάρχει πρόβλημα. Αλλά αν του είχαν ζητηθεί 80.000 το μήνα και έφερε 160.000 αρχίζει και μοιάζει έως και κελεπούρι. Και ούτω καθεξής.
Από τους αριθμούς αυτούς καθαυτούς, λοιπόν, το να βγει 100% αξιόπιστο συμπέρασμα για το αν μια αμοιβή ενός καθενός συγκεκριμένου στελέχους συνιστά ή όχι "σπατάλη", δε γίνεται. Όμως, έτσι κι αλλιώς, όταν ένα πλοίο αρχίζει και μπάζει από παντού, η ευθύνη σπανιότατα αφορά έναν και μόνο άνθρωπο –όπως αντίστοιχα σπανίως αφορά έναν και μόνο άνθρωπο το να ταξιδεύει χωρίς προβλήματα.
Ένα διοικητικό σχήμα, εν τέλει, κρίνεται όλο μαζί ως προς το αποτέλεσμα που φέρνει. Και άρα, αυτό που γίνεται μετά τη δημοσίευση του ενημερωτικού φυλλαδίου είναι, σε σχέση με αυτά τα ποσά που αναφέρει, να κριθεί στο σύνολό της η επιχειρηματική – διαχειριστική πολιτική της ΠΑΕ τα τελευταία χρόνια: όχι τα δύο που αναφέρονται στο φυλλάδιο, αλλά όλα τα χρόνια της πολυμετοχικότητας που, υποτίθεται, θα εκτόξευε την ομάδα σε δυσθεώρητα ύψη.
Σ' αυτό το πλαίσιο και με τον Παναθηναϊκό να έχει, καθώς λέει το ίδιο ενημερωτικό φυλλάδιο, άμεσα ορατά χρέη 23.500.000 ευρώ απ' τη μία, αλλά απ' την άλλη ίδια κεφάλαια της τάξης των 3.600.000 ευρώ (έναντι 70.000.000 στην αρχή της πολυμετοχικότητας!), διαθέσιμα στα ταμεία… 7.700 ευρώ, 2.000.000 σε τραπεζικούς λογαριασμούς και μόλις 800.000 ακόμη να περιμένει να μπουν στο σακούλι, είναι σαφές ότι το πλοίο δεν μπάζει απλώς. Βγάζει ήδη τις πρώτες του μπουρμπουλήθρες. Κυρίως από την οικονομική του κατάσταση, την αγωνιστική του παρουσία και την προς τα έξω εικόνα του, που και οι τρεις �ίναι κάτω από το νερό...
Σ' αυτούς τους τρεις τομείς, είναι σαφές ότι το σχήμα απέτυχε από πολύ έως παταγωδώς και αυτό δεν είναι για την Ιστορία να το κρίνει. Γνώμη (κακή, προφανώς) μπορεί να έχει και ο κάθε απλός φίλαθλος της ομάδας που, αυτά τα χρόνια της πολυμετοχικότητας, είδε λίγες χαρές και… μία από τα ίδια σε όλα τα υπόλοιπα. Πολλά λόγια, πολλή γκρίνια, πολλή "μανούρα", πολλή εσωστρέφεια, πολλές "χάντρες" για τους ιθαγενείς, πολλές προσωπικές πολιτικές και ελάχιστη –έως μηδενική- ουσία.
Ο Παναθηναϊκός ΔΕΝ έγινε μεγαλύτερος αυτή την πενταετία. Ξόδεψε πάρα πολλά χρήματα και "κατέκτησε" πολλά πρωτοσέλιδα για το θεαθήναι, αλλά πήρε ελάχιστους τίτλους, δεν έφτιαξε γήπεδο, δεν έγινε μεγαλύτερο brand name, δεν απέκτησε επιπλέον κύρος, ούτε επιρροή, βρίσκεται στα όρια της χρεοκοπίας και προσπαθεί να επιβιώσει με… ρεφενέ.
Και τα περί "παράγκας" ακούγονται ωραία, αλλά δικαιολογία δε συνιστούν. Όχι για όσους διοικούν τουλάχιστον. Διότι ο ρόλος όποιου διοικεί δεν είναι να εξηγεί πειστικά (και ίσως όχι τόσο πειστικά εν προκειμένω…) το γιατί απέτυχε. Είναι να βρίσκει τρόπους να ξεπερνά τα εμπόδια και να πετυχαίνει.
Σε ό,τι αφορά τους τρεις πιο βασικούς τομείς δραστηριότητας μιας ΠΑΕ, λοιπόν -τίτλοι, οικονομικά, κύρος- και επειδή, καλώς ή κακώς, όλα εκ του αποτελέσματος κρίνονται, για κάποιους απ' όσους (ιεραρχικά, βεβαίως) έτρεξαν τον Παναθηναϊκό αυτά τα χρόνια, σκάνδαλο θα ήταν ακόμη κι αν έπαιρναν… 1.000 ευρώ το μήνα, που λέει ο λόγος. Το ότι (ειδικά κάποιοι απ' αυτούς!) έπαιρναν όσα έπαιρναν, συνιστά πραγματικότητα που μόνο νεοελληνική θα μπορούσε να είναι –και μάλιστα, προ κρίσης κιόλας.
Και μοναδικό ελαφρυντικό (αν μπορεί κιόλας να χαρακτηριστεί τέτοιο) γι' αυτό που συνέβη είναι ότι, βέβαια, δεν… προσλήφθηκαν μόνοι τους, ούτε μόνοι τους όρισαν τις αμοιβές τους! Η ΠΑΕ ανήκε κάπου. Είχαν εργοδότη. Εργοδότες για την ακρίβεια. Εκείνοι θα έπρεπε πρώτοι απ' όλους, με βάση τους στόχους που είχαν τεθεί και το μπάτζετ που είχε οριστεί να έχουν θορυβηθεί και όχι να κοιτάξουν να δουν τι έπρεπε να γίνει, αλλά να το κάνουν. Άμεσα. Τη στιγμή που έπρεπε. Και πριν τα πράγματα έλθουν όπως ήλθαν.
Διότι οι μετοχές βεβαίως και ήταν δικές τους. Ο Παναθηναϊκός, όμως, όχι. Κι όσο για τη δημόσια διαφωνία κάποιων απ' αυτούς, σε διάφορες περιόδους, για τον τρόπο με τον οποίο διοικήθηκε η ομάδα, ασφαλώς και τους κατατάσσει διαφορετικά στην κλίμακα της ευθύνης. Αλλά να τους αθωώσει ολοκληρωτικά, δεν το κάνει –όχι στα μάτια μου τουλάχιστον.
Άλλωστε, το πράγμα πάει όπως και με την απάντηση για το πόσες ανηφόρες υπάρχουν στον κόσμο. Όσες και… κατηφόρες, φυσικά. Με άλλα λόγια, όποτε κάποιος αμείβεται σκανδαλωδώς υψηλά, υπάρχει κάποιος που τον… πληρώνει εξίσου σκανδαλωδώς –αν μη τι άλλο επειδή τα ίδια χρήματα, ίσως είχαν φέρει άλλα αποτελέσματα αν τα έπαιρναν άλλα πρόσωπα…