Δευτέρα 7 Ιανουαρίου 2013

Θραύσματα μνήμης

Η Μασσαλία είναι η νέα πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης για το έτος 2013. Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων που θα λάβουν χώρα στην πόλη και την ευρύτερη περιοχή εντάσσεται μια έκθεση με τον αλλόκοτο (σε πρώτη ανάγνωση) τίτλο «Εξαίσιο Πτώμα» («Cadavre Excuis»),που εγκαινιάζεται την Παρασκευή 11 Ιανουαρίου στο Μουσείο Granet της Aix en Provence και στην οποία συμμετέχει ο Ελληνας καλλιτέχνης Ηλίας Πούλος.

Πρόκειται για ένα πρόγραμμα συνεργασίας μεταξύ 14 δημιουργών (ζωγράφοι, γλύπτες, συγγραφείς, ποιητές, μουσικοί, φωτογράφοι κ.ά.) από 14 χώρες της Μεσογείου, που εφαρμόζουν μια πρακτική των σουρεαλιστών και των ντανταϊστών γνωστή ως «εξαίσιο πτώμα». Σύμφωνα με αυτή, κάθε ένας από τους συμμετέχοντες συμπληρώνει και προεκτείνει μια διαδικασία καλλιτεχνικής παραγωγής, προσθέτοντας το δικό του έργο στην αλυσίδα συλλογικής δημιουργίας. Σε αυτό το σημαντικό πολιτιστικό γεγονός ο Ηλίας Πούλος συμμετέχει με μια εγκατάσταση που την ονόμασε «Μνημοσύνη» και συντ�θεται από φωτογραφικά «θραύσματα» που παρουσιάζουν αντάρτες του ΕΛΑΣ και στρατιώτες του Εθνικού Στρατού, καθώς και τοπία όπου διαδραματίστηκαν οι αιματηρές μάχες του Εμφυλίου πολέμου. Πρόκειται για «υβριδικές»συνθέσεις μεγάλων διαστάσεων, στις οποίες συνυπάρχουν αποσπασματικές εικόνες προσώπων και φυσικών στοιχείων.

Η «Μνημοσύνη» αποτελεί το τρίτο μέρος μιας τριλογίας, μετά την «Ανθρωπογεωγραφία» και τις «Εξόριστες μνήμες», πάνω στην οποία o Ηλίας Πούλος εργάζεται από το 2005. «Η τελευταία περίοδος του έργου μου», λέει ο ίδιος, «έχει ως κεντρι! κό θεματικό της άξονα τον τρόπο με τον οποίο ο εμφύλιος πόλεμος στην πορεία των χρόνων άφησε τα ίχνη του στα πρόσωπα εκείνων που συμμετείχαν σ' αυτόν. Στις μορφές τους αποτυπώνεται η ταραγμένη ιστορία των λαών τη; Ευρώπης του εικοστού αιώνα. Πρόσωπα σημαδεμένα από ερωτήσεις χωρίς απάντηση». Η φωτογραφική εγκατάσταση που παρουσιάζει στο Μουσείο Granet θα μπορούσε να συνιστά αναφορά στον τρόπο που λειτουργεί η μνήμη, ατομική και συλλογική, «κατασκευάζοντας» εκ των υστέρων γεγονότα, καταστάσεις και αναπαραστάσεις. Μια συνθήκη που θέτει εν αμφιβόλω την πίστη �τη δυνατότητα ανεύρεσης της μίας και μοναδικής ιστορικής αλήθειας, αντιπαραβάλλοντας τις διαφορετικές υποκειμενικές «αφηγήσεις» των ανώνυμων πρωταγωνιστών. Παιδί πολιτικών προσφύγων ο Ηλίας Πούλος γεννήθηκε στην Τασκένδη και ήλθε με την οικογένειά του στην Ελλάδα το 1965, την ίδια μέρα που ο φοιτητής Σωτήρης Πέτρουλας σκοτώθηκε στη διάρκεια μιας διαδήλωσης στην Αθήνα. Από το 1986 ζει και εργάζεται στο Παρίσι, έχοντας παρουσιάσει ζωγραφικά του έργα, ηχητικές εγκαταστάσεις και φωτογραφίες σε Παρίσι, Βρυξέλλες, Βουδαπέστη, Αθήνα, Θεσσαλονίκη και άλλε�! � πόλ�! �ις. Η «Μνημοσύνη»θα εκτίθεται στο Μουσείο Granet μέχρι τις 14 Απριλίου.

* Το βιβλίο του Aρη Mαλανδράκη "SEX" κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΠΟΤΑΜΟΣ

ένα άρθρο των πρωταγωνιστών